Originalni naučni rad/Original scientific paper
UDC 614.841.42:504.4(497.6Banja Luka)
DOI https://doi.org/10.7251/HER2327085I
DOWNLOAD.pdf
Marko Ivanišević1, Tatjana Popov1, Goran Trbić1, Slobodan Gnjato1 i Saša Ljubojević2
1Univerzitet u Banjoj Luci, Prirodno-matematički fakultet, Banja Luka, Republika Srpska, BiH
2Javno preduzeće šumarstva „Šume Republike Srpkse“ a.d. Sokolac, Sokolac, Republika Srpska, BiH
Sažetak: Požari na otvorenom prostoru nastaju kao rezultat kompleksne interakcije između abiotičkih i biotičkih faktora, dok se antropogeni faktor može posmatrati kao njihov glavni uzročnik. Ovaj rad ima za cilj da identifikuje i analizira prostorne i vremenske obrasce pojavljivanja požara otvorenog prostora na teritoriji Grada Banja Luka u periodu 2017–2021. godine. Da bi se dobila jasnija slika o navedenim obrascima, podaci o požarima otvorenog prostora prikupljeni su iz dva različita izvora. Prvi set podataka odnosi se na službene evidencije Profesionalne teritorijalne vatrogasno-spasilačke jedinice, dok je drugi set podataka dobijen interpretacijom satelitskih snimaka visoke vremenske i prostorne rezolucije. Sa vremenskog aspekta, utvrđeno je da požarna sezona traje od marta do oktobra i da su požari najčešći u prvom požarnom periodu koji se odnosi na mart i april, te drugom požarnom periodu koji se odnosi na jul i avgust. U posmatranom periodu, na osnovu produkata daljinske detekcije, identifikovano je ukupno 1036 opožarenih površina, koje su u prosjeku bile oko 1.5 hektara u martu i aprilu odnosno 0.3 hektara u ostalim mjesecima. Naseljena mjesta sa najvećim brojem požara su Kola, Vilusi, Rekavice i Dobrnja u jugozapadnom dijelu, odnosno naseljena mjesta Potkozarje i Piskavica u sjeverozapadnom dijelu posmatranog područja. Rezultati istraživanja mogu biti od koristi prilikom izrade planova koji tretiraju problematiku zaštite od požara i zaštite životne sredine, a mogu biti i polazna osnova za dalja detaljnija istraživanja požara otvorenog prostora.
Ključne riječi: požari otvorenog prostora, daljinska detekcija, Grad Banja Luka.
Marko Ivanišević1, Tatjana Popov1, Goran Trbić1, Slobodan Gnjato1 and Saša Ljubojević2
1University of Banja Luka, Faculty of Natural Sciences and Mathematics, Banja Luka, Republic of Srpska, B&H
2Public Forest Enterprise “Forests of the Republic of Srpska” a.d. Sokolac, Sokolac, Republic of Srpska, B&H
Abstract: Fires in open space occur as a result of complex interactions between abiotic and biotic factors, while anthropogenic factors can be seen as their main cause. The aim of this paper is to identify and analyze spatial and temporal patterns of fires in open space occurrences within the territory of the City of Banja Luka during the period 2017–2021. To gain a clearer understanding of these patterns, data on fires were collected from two different sources. The first dataset pertains to official records of the Professional Territorial Fire and Rescue Unit, while the second dataset was obtained through the interpretation of satellite imagery with high temporal and spatial resolution. From a temporal perspective, it was determined that the fire season lasts from March to October, with fires being most frequent in the first fire period encompassing March and April, as well as the second fire period covering July and August. During the observed period, a total of 1036 burned areas were identified based on remote sensing products, averaging around 1.5 hectares in March and April, and 0.3 hectares in other months. Settlements with the highest number of fires include Kola, Vilusi, Rekavice, and Dobrnja in the southwest, and settlements Potkozarje and Piskavica in the northwest of the study area. The research findings can be useful in the development of plans addressing the fire protection and environmental preservation, and also can serve as a foundation for further in-depth research into fires in open space.
Keywords: fires in open space, remote sensing, City of Banja Luka.
CITIRAJTE (Cite this article):
Ivanišević, M., Popov, T., Trbić, G., Gnjato, S., & Ljubojević, S. (2023). Prostorna i vremenska distribucija požara otvorenog prostora na teritoriji Grada Banja Luka. Glasnik/Herald, 27, 85‒103. https://doi.org/10.7251/HER2327085I
Ivanišević, M., Popov, T., Trbić, G., Gnjato, S., & Ljubojević, S. (2023). Spatial and Temporal Distribution of Fires in Open Space Within the City of Banja Luka Territory. Glasnik/Herald, 27, 85‒103. https://doi.org/10.7251/HER2327085I
Autor za korespondenciju: Marko Ivanišević, Univerzitet u Banjoj Luci, Prirodno-matematički fakultet, Mladena Stojanovića 2, 78000 Banja Luka, Republika Srpska, Bosna I Hercegovina, E-mail: marko.ivanisevic@pmf.unibl.org
Corresponding author: Marko Ivanišević, University of Banja Luka, Faculty of Natural Sciences and Mathematics, Mladena Stojanovića 2, 78000 Banja Luka, Republic of Srpska, Bosnia and Herzegovina, E-mail: marko.ivanisevic@pmf.unibl.org