Originalni naučni rad/Original scientific paper
UDC 504.4.05/.06:502.3(497.6)
DOI https://doi.org/10.7251/HER2327027P
DOWNLOAD.pdf

Dušica Pešević¹ i Nebojša Knežević^2
1Univerzitet u Banjoj Luci, Prirodno-matematički fakultet, Banja Luka, Republika Srpska, BiH
²Univerzitet u Banjoj Luci, Rudarski fakultet, Prijedor, Republika Srpska, BiH

Sažetak: Proučavana je površinska emisija deponijskog gasa, kao i imisione koncentracije aeropolutanata tokom 8 mjeseci kako bi se procijenio uticaj deponije „Crni vrh“ kod Zvornika na kvalitet vazduha. Deponijski gasovi su gasovi koji nastaju kao posljedica prirodnog procesa razgradnje organskog otpada koji se odlaže na deponijama. Ovi gasovi mogu se oslobađati u atmosferu iz deponija i imaju ozbiljan uticaj na životnu sredinu. Jedan od najvećih problema u vezi sa deponijskim gasovima je njihov uticaj na klimatske promjene. Pored toga, deponijski gasovi takođe mogu imati lokalni uticaj na kvalitet vazduha i zdravlje ljudi, posebno u slučaju visokih koncentracija sumpor-vodonika, koji ima jak i neprijatan miris i može izazvati respiratorne i druge zdravstvene probleme kod ljudi. Rezultati mjerenja emisije deponijskog gasa sa visokim procentom prisutnog kiseonika (od 16.38 % do 19.46 %) i niskim koncentracijama ugljen-dioksida (manje od 1 %) i metana (od 3.5 % do 4.1 %) pokazuju da je na mjestu mjerenja prisutan svježe odloženi otpad u kojem je dominantan aerobni proces razgradnje. Uporedo sa mjerenjem emisije deponijskog gasa mjerene su i imisione koncentracije 11 parametara za praćenje kvaliteta vazduha: ugljen-monoksida (CO), sumpor-dioksida (SO₂), ozona (O₃), azotnih oksida (NO, NO₂, NO_x), ukupnih lebdećih čestica (ULČ), lebdećih čestica (PM₁₀), ukupnih ugljovodonika (THC), metana (CH₄) i nemetanskih ugljovodonika (NMHC). Analizom dobijenih rezultata mjerenja navedenih parametara može se zaključiti da izmjerene koncentracije polutanata u vazduhu na lokalitetu regionalne deponije „Crni vrh“ ne prelaze granične vrijednosti prema Uredbi o graničnim vrijednostima kvaliteta vazduha.

Ključne riječi: deponija, uticaj, kvalitet vazduha, deponijski gas, otpad, deponija „Crni vrh”.

IMPACT OF MUNICIPAL WASTE LANDFILL ON AIR POLLUTION – THE EXAMPLE OF “CRNI VRH” LANDFILL NEAR ZVORNIK, BOSNIA AND HERZEGOVINA

Dušica Pešević¹ and Nebojša Knežević^2
1University of Banja Luka, Faculty of Natural Sciences and Mathematics, Banja Luka, Republic of Srpska, B&H
²University of Banja Luka, Faculty of Mining, Prijedor, Republic of Srpska, B&H

Abstract: The surface emission of landfill gas was studied, as well as the imission concentrations of air pollutants during 8 months in order to assess the impact of the ”Crni vrh” landfill near Zvornik on air quality. Landfill gases are gases that arise as a result of the natural process of decomposition of organic waste that is disposed of in landfills. These gases can be released into the atmosphere from landfills and have a serious environmental impact. One of the biggest problems with landfill gases is their impact on climate change. In addition, landfill gases can also have a local impact on air quality and human health, especially in the case of high concentrations of hydrogen sulphide that has a strong and unpleasant odour and can cause respiratory and other health problems in humans. The results of measuring the emission of landfill gas with a high percentage of oxygen present (ranging from 16.38 % to 19.46 %) and low concentrations of carbon dioxide (less than 1 %) and methane (ranging from 3.5 % to 4.1 %) show that freshly deposited waste in which the aerobic decomposition process is dominant is present at the measurement site. Along with the measurement of landfill gas emission, the emission concentrations of 11 air quality monitoring parameters were also measured as follows: carbon monoxide (CO), sulphur dioxide (SO₂), ozone (O₃), nitrogen oxides (NO, NO₂, NO_x), total suspended particles (TSP), suspended particles (PM₁₀), total hydrocarbons (THC), methane (CH₄) and non-methane hydrocarbons (NMHC). The measurement result analysis of the mentioned parameter leads to a conclusion that the measured pollutant concentrations in the air at the location of the regional landfill “Crni vrh” do not exceed the limit values according to the Regulation on limit values of air quality.

Keywords: landfill, impact, air quality, landfill gas, waste, “Crni vrh” landfill.

CITIRAJTE (Cite this article):

Pešević, D., & Knežević, N. (2023). Uticaj deponije komunalnog otpada na zagađivanje vazduha – Primjer deponije „Crni vrh” kod Zvornika, Bosna i Hercegovina. Glasnik/Herald, 27, 27‒49. https://doi.org/10.7251/HER2327027P

Pešević, D., & Knežević, N. (2023). Impact of Municipal Waste Landfill on Air Pollution – The Example of “Crni Vrh” Landfill Near Zvornik, Bosnia and Herzegovina. Glasnik/Herald, 27, 27‒49. https://doi.org/10.7251/HER2327027P

Autor za korespondenciju: Dušica Pešević, Univerzitet u Banjoj Luci, Prirodno-matematički fakultet, Mladena Stojanovića 2, 78000, Banja Luka, Republika Srpska, Bosna i Hercegovina, E-mail: dusica.pesevic@pmf.unibl.org
Corresponding author: Dušica Pešević, University of Banja Luka, Faculty of Natural Sciences and Mathematics, Mladena Stojanovića 2, 78000 Banja Luka, Republic of Srpska, Bosnia and Herzegovina, E-mail: dusica.pesevic@pmf.unibl.org